Wordt de Veiligheidsladder de vervanging van VCA?

De Veiligheidsladder en VCA zijn twee verschillende normen binnen arbo en veiligheid. Waar VCA al jaren bestaat, is de Veiligheidsladder nog redelijk nieuw. Ondanks dat dit twee verschillende normen zijn, krijgen we vaak de vraag: ‘Wordt de Veiligheidsladder de vervanging van VCA?’. In principe geen gekke vraag, aangezien beide normen de veiligheid binnen je organisatie bevorderen. Toch is het antwoord op die vraag niet zo moeilijk. De Veiligheidsladder wordt geen vervanger van VCA. In dit artikel leggen we je uit waarom niet!

De Veiligheidsladder (ook wel: Safety Culture Ladder) is een norm die is opgezet door een aantal grote bouwbedrijven. Zij hebben met elkaar besloten dat aannemers en onderaannemers een bepaald niveau van veiligheidsbewustzijn binnen hun organisatie moeten behalen. Bij de Veiligheidsladder gaat het om het bewustzijn van alle niveaus binnen je organisatie. Een Veiligheidsladder audit wordt gedaan door middel van vraag en antwoord spel. In hoeverre denkt iemand na over de veiligheid? Dit wordt bekeken op alle niveaus, zowel bij de directeur als bij de kantinejuffrouw. Wanneer de directeur op het niveau van trede 4 zit en een manager op het niveau van trede 2, dan voldoe je als organisatie aan trede 2 van de Veiligheidsladder. Omdat deze audit vooral op ‘gevoel’ wordt gedaan, zijn er altijd twee auditoren bij betrokken.

VCA is in principe een methodiek in de vorm van een managementhandboek. Je gaat door middel van procedures, documenten en regels de veiligheid binnen je organisatie creëren. Dat gaat misschien tegen je eigen gevoel in, omdat het je ‘regels’ oplegt die je moet volgen. Zo moet je volgens VCA bijvoorbeeld iedere keer als je op je werkplek komt een LMRA (Last minute risicoanalyse) uitvoeren. De Veiligheidsladder geeft je daar meer vrijheid in. De Veiligheidsladder zegt namelijk: op het moment dat jij je in een nieuwe situatie begeeft, denk dan eens na of je daar wel veilig kunt werken. Omdat een auditor alleen maar hoeft te kijken of je procedures en protocollen hebt waaraan je voldoet, wordt de VCA-audit maar met 1 auditor gedaan.

Nee. Beide normen spelen in op de veiligheid en gezondheid binnen je organisatie, maar dat doen ze allebei op een andere manier. Bij de Veiligheidsladder gaat het om het gedrag, de houding en de veiligheidscultuur van je organisatie en dit wordt dan ook getoetst op gevoel. Alle niveaus binnen je organisatie worden hierbij betrokken om te kijken wat het niveau van bewustzijn binnen je organisatie is. Bij VCA gaat het juist om het volgen en opstellen van protocollen en procedures waarop je uiteindelijk door een auditor getoetst wordt. Hiervoor is een standaard checklist. Die procedures en protocollen zorgen er dus uiteindelijk voor dat je veilig werkt. Het gaat hierbij vooral om de operationele kant. Aangezien beide normen ieder hun eigen ‘richting’  hebben qua het veiligheidsniveau omhoogtillen, zal het een het ander niet gaan vervangen. Sterker nog: ze vullen elkaar juist aan! Veiligheid bestaat in principe namelijk uit een driehoek:

VCA richt zich voornamelijk op techniek en organisatie. De Veiligheidsladder richt zich juist vooral op het gedrag. Een veilige omgeving kan pas worden gecreëerd wanneer er aandacht is voor alle drie de punten. VCA en de Veiligheidsladder zorgen er dus samen voor dat je voldoet aan alle raakvlakken.

Bij CertificeringsAdvies Nederland begeleiden we organisaties bij het verhogen van het veiligheidsniveau binnen de organisatie. Ook ondersteunen we organisaties richting certificering voor VCA of de Veiligheidsladder. Ben je benieuwd naar de mogelijkheden of heb je vragen? Neem dan gerust contact met ons op. Onze adviseurs staan je graag te woord!