Wat is machineveiligheid

Machineveiligheid is ontzettend belangrijk met het oog op veiligheid op de werkvloer. Er kunnen immers gevaarlijke situaties ontstaan bij verkeerd gebruik van machines waarbij een ongeluk in een klein hoekje zit. In dit artikel leggen we uit wat machineveiligheid is. Machineveiligheid heeft te maken met allerlei wettelijke verplichtingen en richtlijnen, maar anderzijds gaat het ook hand in hand met gedrag van medewerkers.

In vrijwel iedere industrie wordt gewerkt met machines. Die machines moeten veilig zijn voor de mensen die met of in de buurt van de machines werken. Machineveiligheid betekent dan ook: “Het voorkomen van risico’s tijdens een werkproces waarbij arbeidsmiddelen zoals machines, installaties, apparaten en benodigde gereedschappen worden gebruikt. Wanneer het risico bij een bepaald proces niet te voorkomen is dan moet je het inperken.”

Wanneer je als organisatie met machineveiligheid aan de slag gaat, dan krijg je te maken met allerlei zaken, zoals:

Primair ligt de verantwoordelijkheid om ervoor te zorgen dat een machine aan geldende richtlijn(en) voldoet bij de fabrikant. Echter, wanneer je als organisatie met machines werkt dan is het zaak dat je kennis hebt en voldoet aan actuele wet- en regelgeving en dat je veiligheidsmaatregelen en -voorzieningen treft.

Iedere machine die binnen de Europese Unie op de markt wordt gebracht of wordt gebruikt moet voldoen aan de veiligheids- en gezondheidseisen uit de ‘Machinerichtlijn’ (actuele versie 2006/42/EG). In Nederland is die Europese richtlijn wettelijk vastgelegd in ‘Het Warenwetbesluit Machines’ – ook wel de Machinerichtlijn genoemd. Daarin worden eisen gesteld aan de veiligheid van machines.

Hieronder een aantal algemeen geldende (Nederlandse) normen en wetten die betrekking hebben op machineveiligheid:

Veilig werken met machines is zeer belangrijk aangezien verkeerd en onveilig machinegebruik kan leiden tot ongelukken met ernstige gevolgen zoals dodelijke afloop, blijvend lichamelijk letsel en/of traumatische ervaringen. Wanneer er ongelukken met machines gebeuren in een organisatie, dan treft dit de gehele organisatie en niet alleen het slachtoffer. Een ongeval met machines dient te allen tijde te worden voorkomen, aangezien dit enorm veel impact heeft. Voor een organisatie zijn er tal van gevolgen zoals ziekteverzuimkosten, vervangingskosten, productieproblemen, stilstand van de productie, imagoschade, schadeclaims etc.

Zoals al eerder benoemd in dit artikel: het ter beschikking stellen van veilige machines aan werknemers is de verantwoordelijkheid van de werkgever. Die moet voldoen aan de Arbowet, risico’s inperken en ervoor zorgen dat werknemers veilig en gezond kunnen werken. Een werkgever moet personeel goede voorlichting geven op correct machinegebruik en daar ook toezicht op houden.

Uiteraard is daarin ook een belangrijke rol weggelegd voor de werknemer. Veilig werken met machines gaat immers hand in hand met het gedrag van medewerkers. Er kunnen duidelijke handleidingen en instructies zijn, maar dan moeten deze wel opgevolgd worden. Het draait voor een groot deel dus ook om het veiligheidsbewustzijn van medewerkers en het daaruit voortvloeiend denken en handelen. Des te beter zij handelen met het oog op veilig werken aan machines, des te minder ongelukken er plaats zullen vinden.

Na het lezen van dit artikel weet je in de basis het antwoord op de vraag ‘wat is machineveiligheid’. Maar wil je nu daadwerkelijk aan de slag met het verbeteren van de veiligheid met betrekking tot machines binnen je organisatie? En kun je daarbij wel wat hulp gebruiken of heb je juist vragen? Neem dan gerust contact met ons op. Onze adviseurs kunnen je alles vertellen over machineveiligheid en, in allerlei vormen, ondersteunen bij het creëren van een (nog) veilige(re) werkomgeving.