Wat is een preventiemedewerker en wat is zijn/haar rol in een organisatie?

Een gedegen aanpak voor gezond en veilig werken is belangrijk voor je medewerkers. Eén van de zaken die je daarom vanuit de Arbowet verplicht ingeregeld dient te hebben is het aanstellen van een preventiemedewerker. Deze ondersteunt bij de zorg en taken voor de dagelijkse veiligheid en gezondheid in de organisatie. In dit blogartikel beantwoorden we de vraag wat is een preventiemedewerker en schetsen we een beeld van de rol van de preventiemedewerker in een organisatie. Wie mag deze rol bijvoorbeeld vervullen? Hoeveel preventiemedewerkers dien je aan te stellen? En waar houdt een preventiemedewerker zich op hoofdlijnen mee bezig? 

Allereerst beantwoorden we de vraag ‘wat is een preventiemedewerker’. Hieronder een definitie:

Simpel gezegd opereert een preventiemedewerker in een organisatie met als doel om de arbeidsrisico’s te verminderen en verzuim helpen te voorkomen. Het is dus van belang dat de persoon die deze rol uitvoert kennis van arbeidsrisico’s van de organisatie heeft en weet welke preventiemaatregelen er genomen kunnen worden. Overall gezien is de preventiemedewerker een aanjager bij het opzetten en verbeteren van het Arbobeleid. Voorwaarde is dat deze persoon de rol zelfstandig en onafhankelijk kan uitvoeren, uiteraard wel met steun en draagvlak vanuit de directie en anderen in de organisatie.

De rol van preventiemedewerker komt eigenlijk al sinds 1 juli 2005 voor in de Arbeidsomstandighedenwet. Deze rol is in de nieuwe Arbowet van 2017 verder uitgewerkt en uitgediept. Het accent is daarbij, veel meer dan voorheen, op preventie komen te liggen: ofwel op het voorkomen van ongevallen en verzuim. Iedere organisatie is vanuit de Arbowet verplicht om één of enkele preventiemedewerkers aan te stellen. De Arbowet geeft daarbij geen concrete aantallen die bijvoorbeeld gekoppeld zijn aan een bedrijfsgrootte.

Leidraad is dat er voldoende capaciteit ingezet moet kunnen worden als dat de situatie vereist. De uitkomsten van de Risico-Inventarisatie en -Evaluatie bepalen of de functie van de preventiemedewerker fulltime, parttime en/of door één of meerdere personen dient te worden ingevuld. De omvang en ernst van de risico’s zijn daarin dus bepalend. Uiteraard kan de situatie ook veranderen wanneer een organisatie groter wordt en er dus op een diepgaander niveau kennis van zake nodig is.

Preventiemedewerker is binnen organisaties vaak een ‘secundaire’ functie van een persoon die hij/zij uitvoert naast zijn/haar primaire functie. De ‘functie’ kan vervuld worden door iedere betrokken medewerker die affiniteit heeft met Arbozaken. Voorwaarde daarbij is dat deze persoon voldoende kennis en ervaring heeft om de (wettelijk verplichte) preventietaken goed uit te voeren.

Bij voorkeur dient de rol van preventiemedewerker vervult te worden door iemand die werkzaam is binnen de organisatie. Indien dat niet mogelijk is, mag de bijstand voor preventie ook verleend worden door een combinatie van deskundige werknemers en/of andere (externe) deskundige personen. Wanneer er gekozen wordt voor deskundige personen van buiten de organisatie, dan moet de organisatie wel aan kunnen tonen dat er in redelijkheid niemand intern aangewezen kan worden. De bedrijfssituatie bepaalt dus wat een werkgever intern laat doen en wat er door externe deskundigen wordt opgepakt.

Wat in ieder geval belangrijk is, is dat de preventiemedewerker steun krijgt van het management. De directeur/directie moet het belang van zorgdragen voor preventieve taken omtrent veilig en gezond werken inzien. Een preventiemedewerker die verbeterpunten ziet op dit gebied moet te allen tijde terecht kunnen bij het management. Alleen op die manier kan er draagvlak voor zijn/haar taken worden gecreëerd.

Wil je meer weten over de preventiemedewerker en zijn/haar rol binnen een organisatie? Of kun je (als) preventiemedewerker externe ondersteuning gebruiken bij het uitvoeren van de preventie- en Arbotaken? Neem dan gerust contact met ons op. Wij helpen je graag op weg!