Wat is een hygiënecode voedselveiligheid?

Hygiëne is een belangrijk begrip in de wereld van voedselveiligheid. Zeker in Nederland, waar organisaties en producenten die levensmiddelen of diervoeder verwerken of distribueren, verplicht zijn om voedselveilig te werken. Om die reden bestaan hygiënecodes. Simpel gezegd is een hygiënecode een soort gids voor organisaties die met voedsel omgaan, opgesteld door de sector. Binnen de branche zijn verschillende soorten hygiënecodes opgesteld, o.a. met de focus op branches zoals akkerbouw, horeca, detailhandel, slachterijen, transport en logistiek, vis en zuivel. In dit artikel lees je globaal over de Hygiënecode voedselveiligheid.

In een hygiënecode worden praktische werkinstructies omschreven om veilig eten en drinken te kunnen faciliteren. Daarin zijn persoonlijke hygiëne, goed werkende apparatuur en hygiënisch werken de sleutels tot succes. In de Hygiënecode voedselveiligheid worden dit ook wel de basisvoorwaarden genoemd.
Daarnaast is de hygiënecode voedselveiligheid in principe gebaseerd op onder andere de HACCP-wetgeving. Dat komt mede doordat HACCP de basis vormt voor vrijwel iedere GFSI-norm. Het geeft handvaten voor het opzetten van een voedselveiligheidssysteem. Aangezien het opzetten van een voedselveiligheidssysteem ingewikkeld kan zijn én omdat er een bepaald niveau van kennis voor vereist is, worden er in Nederland hygiënecodes opgesteld. Hierin zijn praktische uitleggen te vinden die direct in je organisatie zijn toe te passen.

Nee. Het werken met de hygiënecode is niet verplicht. Echter, het is dus wel verplicht om te werken met een HACCP-plan. Om zo’n plan op te kunnen stellen, moet je een risicoanalyse (ook wel: gevarenanalyse) uitvoeren. Simpel gezegd onderzoek je met behulp van een risicoanalyse alle gevaren voor jouw organisatie. In het HACCP-plan verwerk je vervolgens de passende maatregelen die je treft om deze gevaren te verkleinen of te elimineren.

Je zou kunnen zeggen dat een hygiënecode een globaal HACCP-plan is dat is geschreven voor een bepaalde branche. Denk aan de horeca bijvoorbeeld. De bedrijfsprocessen en gevaren van organisaties binnen een bepaalde branche komen veelal grotendeels met elkaar overeen, waardoor het niet voor iedere organisatie altijd nodig is om een compleet nieuwe gevarenanalyse uit te voeren of HACCP-plan te schrijven.

Voorheen was het nog mogelijk om te certificeren voor HACCP. Sinds 2021 is dit niet meer het geval. Het principe van HACCP bestaat nog wel en wordt gebruikt als basis voor normen als FSSC 22000, BRC en IFS. Het opstellen van zo’n HACCP-voedselveiligheidsplan biedt je, naast dat je voldoet aan de geldende wet- en regelgeving, nog veel meer voordelen. Zo ben je in de meeste gevallen niet aansprakelijk voor de geleden schade van een eventuele besmetting, verhoog je medewerkersbetrokkenheid, voldoe je aan de eis van (potentiële) opdrachtgevers én levert het je (in het geval dat je jouw voedselveiligheidssysteem laat certificeren) ook nog eens concurrentievoordeel op!

Wil jij meer weten over voedselveiligheid of heb je ondersteuning nodig met het opzetten van een voedselveiligheidsplan? Neem dan gerust contact met ons op. We helpen je graag!