Waarderend Auditten maakt de audit weer leuk!

“Waarderend Auditen? Nee nooit van gehoord. We voeren wel eens een audit uit voor de ISO certificering, dat wel. Leuk? Nee, het is niet echt leuk. Er kijkt iemand over je schouder mee en vertelt wat je verkeerd doet. En uiteindelijk gebeurt er verder ook niets mee. Maar Waarderend auditen? Nooit van gehoord. Hoe werkt dat dan precies?” Zo zou een willekeurig gesprek kunnen verlopen met een medewerker in een doorsnee productiebedrijf dat ISO 9001 gecertificeerd is. Audits worden ervaren als een last. Als onzin voor de ISO certificering of voor de auditor die volgende week langskomt. Ze worden plichtmatig uitgevoerd en daarna… dan kunnen we eindelijk weer gewoon aan het werk.

Audits zitten al een tijdje in het verdomhoekje. Probeer als kwaliteitsmanager maar eens een interne audit uit te voeren. “Nee sorry Henk, ik heb echt geen tijd. Probeer Ruben maar, die heeft vast wel tijd voor zo’n controle.” Niet onwaarschijnlijk dat Henk de kwaliteitsmanager dat te horen krijgt. Jammer, want een audit zou als voortstuwende kracht moeten fungeren voor mogelijke verbeteringen. Een audit behoort immers tot het ‘check’ gedeelte van de plan-do-check-act cirkel: de methode die iedere ISO gecertificeerde organisatie doorgevoerd heeft (of zou moeten hebben). En na de ‘check’ komt het gedeelte om te handelen. Vooruit! Obstakels uit de weg ruimen om doelen te halen en met elkaar de prestaties te verbeteren! Als kwaliteitsmanager zou je de energie door je aderen moeten voelen stromen na een interne audit. Yes, weer een kans om te verbeteren!

Hoeveel kwaliteitsmanagers zijn er niet die na de interne audit uitgeteld achter hun bureau het auditrapport opstellen en bij zichzelf denken: ‘nou, dat hebben we dan ook weer gehad. Twee processen komen in de praktijk net niet helemaal overeen met wat er op papier staat. Die moeten nog worden aangepast en dan komen we de audit over drie weken ook weer door.’ En vervolgens mensen vertellen dat ze anders moeten werken omdat de procedure dat zegt…

We moeten terug naar de bedoeling. Waar auditten we nog voor? Voor de auditor? Voor het certificaat? Of als je een externe auditor bent: om te zoeken naar die procedure of dat proces dat afwijkt van de norm?

Audits zijn niet bedoeld als controle of de man op de werkvloer zijn werk nog wel goed doet. Of we nog wel werken zoals het papier ons zegt. Audits zijn bedoeld om samen kansen te signaleren om te verbeteren. We moeten terug naar de bedoeling.

Voer jij wel eens een audit uit? Dan wil ik gelijk van de gelegenheid gebruikmaken om je op te roepen tot actie om de audit uit het verdomhoekje van de verplichtingen en controles te halen. Maak een audit weer leuk! Hoe? Door op een andere manier te gaan auditen. Waarderend auditen. Een audit waar bij de focus ligt op positiviteit. Wat waarderend auditen dan is? Ik zal het uitleggen.

Bij waarderend auditten leggen we de focus op datgene wat goed gaat. We maken gebruik van positieve vraagstellingen en de kracht van het delen van succesverhalen. Dit levert een effectieve audit op waarbij de auditee merkt dat er wordt geluisterd en dat er waardering is voor zijn of haar werk. Het auditgesprek is open en gelijkwaardig en leidt tot een ander perspectief op audits en meer betrokkenheid bij het uitvoeren van de aanbevelingen.

Waarderend auditten is niet alleen maar zoetsappige verhaaltjes vertellen en vooral schouderklopjes uitdelen. Zachte heelmeesters maken immers stinkende wonden. Kritisch zijn mag (moet). Waarderend auditten bevorderd een kritische houding zelfs! Maar wel vanuit een opbouwend perspectief. Niet focussen op dat wat verkeerd gaat maar op wat gewenst is.

Waarderend auditten is dan ook geen theorie van gebakken lucht. Waarderend auditten is een op onderzoek gebaseerde methode die leidt tot wezenlijk andere perspectieven en resultaten. Deze methode heet Appreciative Inquiry, wat zoveel wil zeggen als Waarderend Onderzoek. Audit is het Latijnse woord voor luisteren. Waarderend auditten volgens Appreciative Inquiry betekent voor de auditor dus onderzoeken door te luisteren vanuit een waarderende houding.

Voor veel traditionele auditoren vraagt dit om een verandering van gedrag. Je wordt dus uitgedaagd om datgene wat je al zo vaak gevraagd hebt van je auditees, nu zelf in de praktijk te brengen.