In mijn vorige blog vertelde ik dat ik, in het kader van het behalen van mijn MVK diploma, onderzoek heb gedaan naar meldingen van bijna-ongevallen. Dit onderzoek heb ik uitgevoerd bij een middelgroot aannemersbedrijf. Inmiddels is mijn onderzoeksopdracht met succes afgerond en mag ik mijzelf Middelbaar Veiligheidskundige noemen! In dit blogartikel ga ik in op de adviezen die uit mijn onderzoek gekomen zijn en geef ik antwoord op de belangrijkste vraag: is het veiligheidsbewustzijn verhoogd?
Advies voor het verbeteren van het veiligheidsbewustzijn
Na het uitvoeren van het onderzoek heb ik de resultaten geanalyseerd en verwerkt in een rapport met de volgende adviezen:
1) Maak een duidelijke definitie van een bijna-ongeval en een onveilige situatie
Uit het onderzoek bleek dat veel medewerkers niet wisten wat precies een bijna-ongeval is. Vanzelfsprekend is het dan ook lastig om te bepalen wanneer je wat moet melden. Na mijn onderzoek hebben we daarom in overleg met de medewerkers vastgesteld wat een bijna-ongeval is.
2) Communiceer de definitie en verwachtingen naar medewerkers
Als je eenmaal een duidelijke definitie hebt vastgesteld, moet je die ook continu onder de aandacht brengen. Mensen vergeten heel snel. Dat is normaal. Informatie wordt namelijk opgeslagen in ‘het langzame deel’ van je hersenen. Gedrag wordt echter aangestuurd vanuit ‘het snelle denken’. Onbewust en automatisch dus. Het kan daarom even duren voordat informatie uit het ‘langzame’ deel van je hersenen, in het snelle deel is terecht gekomen. Door regelmatig te trainen en informatie te herhalen, boek je resultaat.
Om meldingen te stimuleren kan je input vragen aan medewerkers door gerichte opdrachten mee te geven. Vraag bijvoorbeeld tijdens een toolbox om de komende week een foto te maken van een onveilige situatie. Door deze informatie te delen, kan iedereen er van leren. En let op: niks is fout! Belangrijk is dat iedereen iets inbrengt.
3) Leg meldingen vast
Zorg dat mensen eenvoudig een melding kunnen doen. Bijvoorbeeld door het sturen van een foto naar de V&G coördinator. Vervolgens kan de V&G coördinator om meer informatie te verzamelen en te analyseren. Zo krijg je de gewenste en volledige informatie, zonder dat dit extra tijd kost voor de medewerker.
4) Koppel resultaten terug
En dan het belangrijkste advies: doe wat met de resultaten en laat dat zien! Als je niks doet met de input van je medewerkers, of als zij dat niet zien, zullen zij ook geen meldingen meer doen. ‘Er wordt toch niets mee gedaan.’ Informeer je medewerkers altijd wat er is gemeld, waarom en wat er met de informatie is gedaan.
5) Analyseer de gegevens
Uiteindelijk heb je hopelijk heel veel informatie die je kan analyseren om bepaalde trends te herkennen. Hier kan het management dan mee aan de slag om doelstellingen te formuleren. Aan de doelstellingen worden vervolgens acties gekoppeld.
Implementatie
Onlangs ben ik teruggegaan naar het bedrijf om een aantal vragen te stellen:
- Wat heeft u met mijn adviezen gedaan?
- Zijn de adviezen geïmplementeerd in de organisatie?
- Is het veiligheidsbewustzijn verbeterd?
Ik was ontzettend blij om te horen dat er zeker iets gedaan is met het onderzoek en adviezen. De directie heeft een bijeenkomst georganiseerd met alle uitvoerders en voormannen. Die werden in kleine groepjes gezet en gezamenlijk is een definitie van bijna-ongevallen vastgesteld. Vervolgens hebben ze dit uitgewerkt op posters die op diverse locaties binnen het bedrijf zijn opgehangen. Aan deze bijeenkomsten wordt ook een vervolg gegeven. De planning is om dit minimaal 4 keer per jaar te doen. Inmiddels zijn er ook drie meldingen van bijna-ongevallen geweest. Deze zijn ook uitgewerkt en geanalyseerd.
Is het veiligheidsbewustzijn verbeterd?
‘Het begin is er.’ Er is een duidelijke omslag te merken in het bedrijf. Het kost wel tijd en energie. Door kleine stapjes wordt het veiligheidsbewustzijn langzaam verhoogd. Omdat het een verandering vraagt in de organisatie en in het gedrag van medewerkers, heeft dit wel tijd nodig.
