Veiligheidsbewustzijn, veel meer dan enkel een formaliteit
Veiligheidsbewustzijn creëren is erg belangrijk. In dit artikel lees je waarom.


Stijn Sestig is adviseur bij CertificeringsAdvies Nederland. 'De belangrijkste kernwaarde die ik tijdens mijn studie heb geleerd is integriteit. Deze kernwaarde neem ik mee naar mijn klanten. Vertrouwen is vanuit mijn optiek immers de basis die moet leiden tot mooie resultaten.'
stijn@certificeringsadvies.nlVeiligheid heeft doorgaans het imago ‘het is dat het moet vanuit de Arbowet’. Veiligheid is echter veel meer dan dat. Het is geen formaliteit, maar het draait om de gezondheid en veiligheid van mensen. Daarom is het erg belangrijk om bewust om te gaan met veiligheid binnen je organisatie. Gelukkig zijn steeds meer bedrijven daarmee bezig. Aandacht schenken aan veiligheid betekent echter niet dat het gelijk een vanzelfsprekendheid is. Om dat te bewerkstelligen is het belangrijk dat veiligheid tussen de oren van je werknemers komt te zitten. Het doel is dan ook om veiligheidsbewustzijn te creëren. En dat is niet iets wat je zomaar even doet omdat het simpelweg moet.
Van veiligheid naar veiligheidsbewustzijn
Veel organisaties hebben een veiligheidsbeleid opgezet, maar toch blijkt in de praktijk dat er niet veilig gewerkt wordt. Dat komt doordat het veiligheidsbewustzijn ontbreekt. Veiligheidsmiddelen en -processen kunnen nog zo mooi aangeschaft en uitgedacht zijn; ze hebben weinig functie als er onder de werknemers geen draagvlak en bewustzijn is voor veiligheid. Het draait er uiteindelijk om dat je veiligheid tussen de oren van je werknemers krijgt. Veiligheidsbewustzijn creëren binnen een organisatie is een grote uitdaging, maar wel essentieel. Wanneer je dit namelijk niet doet, dan gebeuren er, ondanks het prachtige veiligheidsbeleid, ongelukken wegens menselijk falen.
Veiligheidsbewustzijn is onlosmakelijk verbonden met een veilige werkplek. Het betekent concreet dat een persoon zich bewust is van de mogelijke risico’s die een bepaalde actie met zich mee kan brengen en dat hij of zij de signalen doeltreffend om kan zetten in een alerte en bewuste reactie op de onveilige situatie. Het uiteindelijke doel is om een actie zo veilig mogelijk uit te voeren. Daarbij is het wel belangrijk dat voor iedereen duidelijk is wat onder veilig wordt verstaan. De één kan immers iets veilig vinden, terwijl de ander nog verbeterpunten ziet.
Veiligheidsbewustzijn creëren is patronen doorbreken
Veilig werken is geen vanzelfsprekendheid. De kunst zit hem in het creëren van een heuse veiligheidscultuur. Om dat te bewerkstelligen dien je ervoor te zorgen dat het thema veiligheid continu onder de aandacht is binnen je organisatie. Alleen dan lukt het om het veiligheidsbewustzijn bij je werknemers te vergroten en daarmee de veiligheid op de werkvloer te verbeteren. Een veiligheidscultuur creëren kost veel tijd en moeite, maar het zorgt er wel voor dat je de potentie van veiligheidsmiddelen, -processen en je medewerkers volledig benut.
Voor het creëren van veiligheidsbewustzijn is geen stappenplan beschikbaar dat je zomaar even uitrolt. Iets wat voor de ene organisatie werkt, kan bij de ander totaal niet aanslaan. Ondervindt daarom wat past bij jouw organisatie. Om te bewerkstelligen dat veiligheid tussen de oren van je werknemers komt te zitten, dien je in ieder geval korte metten te maken met patronen die onveilig gedrag in stand houden. Er moet een cultuur ontstaan waarin veiligheid ervaren en nageleefd wordt.
Veiligheidsbewustzijn creëren gaat altijd hand in hand met het in gang zetten van gedrags- en patroonverandering. Het is namelijk aangeleerd gedrag dat niet standaard in ons instinct zit. Daar komt ook nog eens bij dat een bepaalde manier van werken vaak zo ingebakken zit bij medewerkers, dat zij het lastig vinden om er vanaf te wijken. Om dit gedrag te doorbreken moet je als organisatie slim inspelen op het feit dat veiligheidsgedrag niet in ons instinct zit.
Actief bijdragen aan een veilige werkomgeving
Gedragsverandering bewerkstelligen dus. Maar hoe doe je dat? Dat kan op heel veel manieren. Het gaat er in ieder geval om dat iedere medewerker zich bewust moet afvragen hoe je zo veilig mogelijk kunt (gaan) werken bij het werk dat hij of zij doet. Dat soort zaken kun je ook gezamenlijk aanpakken. Denk bijvoorbeeld regelmatig na over de veiligheid in centraal georganiseerde sessies. Hoe kun je veiliger werken in specifieke werksituaties? En wat kan er beter aan je eigen gedrag? Is iedereen op de hoogte van de manier waarop en wanneer er veiligheidsbescherming moet worden gebruikt?
Wanneer je als organisatie een optimale veiligheidscultuur hebt gecreëerd betekent dit dat je werknemers actief betrokken zijn bij het verbeteren van de veiligheid op de werkvloer. In zo’n cultuur voelen werknemers zich ook gewaardeerd en gesterkt wanneer zij actief proberen bij te dragen aan een veilige werkomgeving. Laat medewerkers daarom altijd actief meedenken op het gebied van veiligheid. Dat zorgt voor draagvlak en versnelt de implementatie van en het begrip voor nieuwe veiligheidsmaatregelen.

Stijn Sestig is adviseur bij CertificeringsAdvies Nederland. 'De belangrijkste kernwaarde die ik tijdens mijn studie heb geleerd is integriteit. Deze kernwaarde neem ik mee naar mijn klanten. Vertrouwen is vanuit mijn optiek immers de basis die moet leiden tot mooie resultaten.'
stijn@certificeringsadvies.nlKom in contact met de partner in certificeren!
Meer informatie over de mogelijkheden?
- Altijd een oplossing op maat
- Jouw organisatie als uitgangspunt
- Snel, pragmatisch en persoonlijk