Van Approved Self Assessment naar SCL Trede 3: Hoe maak je de (verplichte) overstap?

Vanaf 2026 is veiligheidsladder (SCL) trede 3 verplicht voor organisaties, een ingrijpende ontwikkeling voor veel organisaties die inzetten op Arbo & Veiligheid. Dit betekent namelijk dat organisaties niet meer voldoen aan de ViA (Veiligheid in Aanbestedingen) wanneer ze alleen in het bezit zijn van de Approved Self Assessment (ASA). Hierdoor zullen organisaties die momenteel gebruik maken van de ASA zich klaar moeten maken voor een overstap naar SCL trede 3. Wat houdt die overgang in, wat zijn de verschillen, en wat kun je doen om je organisatie klaar te maken voor trede 3? In dit artikel leggen we je het uit!

Bijna alle grote opdrachtgevers en bouwondernemingen in Nederland hebben de zogeheten Governance Code Veiligheid in de Bouw (GCVB) ondertekend. Een van de belangrijkste eisen van dit verdrag is dat de ondertekenaars zich onder andere moeten houden aan de ViA (Veiligheid in Aanbestedingen). Dit is een afspraak waarin wordt geëist dat zowel opdrachtgevers als opdrachtnemers verplicht gecertificeerd moeten zijn voor de Veiligheidsladder (SCL). Momenteel is trede 2 van de SCL verplicht maar dit zal in 2026 trede 3 worden. Momenteel kan je als organisatie al voldoen aan de ViA door in het bezit te zijn van het Approved Self Assessment (ASA). Maar zodra de eisen van SCL trede 3 verplicht worden, zullen organisaties met de ASA niet meer voldoen aan de ViA. Daarom moeten deze organisaties dus de overstap maken van ASA naar SCL trede 3.

De ASA is een zelfevaluatietool waarmee organisaties hun veiligheidscultuur in kaart brengen. Het is een waardevolle eerste stap voor bedrijven die willen werken aan bewustwording en verbetering op het gebied van veiligheid. Met de ASA analyseer je intern hoe veiligheid wordt aangepakt en welke verbeterpunten er zijn. Dit gebeurt zonder externe toetsing, waardoor het vooral een intern reflectiemiddel is.

Wanneer je overstapt naar trede 3 op de Safety Culture Ladder, ga je een stap verder dan zelfevaluatie. Trede 3 vereist dat je veiligheidscultuur ook door een externe partij wordt beoordeeld. Dit betekent dat een onafhankelijke auditor toetst of veiligheid daadwerkelijk is ingebed in alle lagen van de organisatie. Het draait niet alleen om regels en procedures, maar ook om het gedrag van medewerkers en leidinggevenden. Veiligheid moet een integraal onderdeel zijn van de werkcultuur.

De overgang van ASA naar trede 3 brengt een aantal belangrijke verschillen met zich mee:

De stap naar trede 3 vraagt om een gestructureerde aanpak. Hieronder beschrijven we vier belangrijke stappen om deze overgang succesvol te maken:

Een gap-analyse helpt je te bepalen waar je organisatie nu staat en wat er nodig is om aan de eisen van trede 3 te voldoen. Het is een soort nulmeting die inzicht geeft in de verbeterpunten.

Veiligheid is een gedeelde verantwoordelijkheid. Zorg dat iedereen, van management tot werkvloer, betrokken is. Dit versterkt het draagvlak en helpt bij het realiseren van veranderingen.

Bewustwording is essentieel. Zorg voor regelmatige trainingen waarin medewerkers leren omgaan met risico’s en maatregelen. Communiceer duidelijk waarom trede 3 belangrijk is en wat er van iedereen wordt verwacht.

Implementeer een systeem voor monitoring en feedback. Regelmatige evaluaties helpen je om de voortgang te meten en bij te sturen waar nodig. Denk hierbij aan interne audits of het verzamelen van feedback van medewerkers.

Naast de praktische stappen kun je ook interventies inzetten om het veiligheidsbewustzijn te vergroten. Denk aan:

De overstap van de Approved Self Assessment naar certificering op trede 3 van de Safety Culture Ladder is een waardevolle investering in de veiligheidscultuur van je organisatie. Hoewel het meer vraagt van tijd en middelen, levert het uiteindelijk een veilige en gezonde werkomgeving op voor alle medewerkers. Bovendien laat je hiermee zien dat jouw organisatie veiligheid écht serieus neemt. Wil je meer weten over deze overgang of zoek je ondersteuning hierbij? Neem dan vrijblijvend contact met ons op, wij helpen je graag verder!