Training veiligheidsbewustzijn: van levensbelang!
In dit artikel vertelt Rob Enzlin, adviseur en trainer bij de CAN Academy op het gebied van veiligheid zijn ervaringen in bedrijven met betrekking tot veiligheidsbewustzijn en hoe dit te verbeteren.
Steven Zwarts is Manager Opleidingen bij CertificeringsAdvies Nederland. Doelmatig, ondernemend en betrouwbaar zijn waarden waarmee Steven tot de juiste oplossing komt, zowel intern als voor klanten.
steven@certificeringsadvies.nlEen van de meest besproken trainingen van de CAN-Academy; de training veiligheidsbewustzijn. En dat is niet zo gek gezien dit bij veel bedrijven nog onvoldoende op orde is. Dat hierin nog veel te behalen is tonen de kille cijfers van ISZW aan: Het aantal bij ISZW gemelde ongevallen is gestegen van 4212 in 2017 naar 4368 in 2018, waarbij er in 2017 54 dodelijke slachtoffers te betreuren waren en in 2018 is dit zelfs gestegen naar 71. In dit artikel vertelt Rob Enzlin, adviseur en trainer bij de CAN Academy op het gebied van veiligheid zijn ervaringen in bedrijven met betrekking tot veiligheidsbewustzijn en hoe dit te verbeteren.
“Veiligheidsbewustzijn is in theorie eigenlijk heel simpel; Je bent je bewust van de veiligheid van je omgeving, of juist bewust van de onveiligheid van die omgeving. In de praktijk is het zo dat een 100% veilige omgeving niet reëel is. Vandaar dat de focus bij veel bedrijven op de afwijkingen op veiligheid liggen, oftewel men focust zich vooral op de veiligheidsrisico’s in de organisatie” legt Rob uit.
“Het in kaart brengen van de risico’s gebeurt vaak gestructureerd doormiddel van een RI&E of TRA. In de Risico-Inventarisatie en Evaluatie (RI&E) beschrijf je de risico’s binnen je organisatie, evenals in een Taak Risico Analyse (TRA) waarin de risico’s van een taak worden beoordeeld. Maar als het staat beschreven betekent het natuurlijk niet dat men ook echt veiligheidsbewust is. Hiervoor is meer nodig dan enkel het beschrijven van procedures.
Van bewustwording naar veiligheidsbewustzijn
Om veiligheidsbewustzijn te creëren in de organisatie dient eerst gewerkt worden aan de bewustwording van alle medewerkers. Veiligheid is en blijft bepaald worden door menselijk gedrag, dus de oplossing zit voornamelijk in het gedrag van de mens/medewerkers.
Wil je het gedrag van medewerkers veranderen dan zal je je als organisatie naast een veilige werkomgeving voornamelijk moeten focussen op het gedrag van de medewerkers. Dit kan men doen door training, overleg en instructie van de medewerkers.
Door gestructureerd te werken aan veiligheidsbewustwording wordt een sfeer en tendens gecreëerd waarbij mensen uit automatisme bewust de situatie zullen beoordelen op veiligheid of juist risico’s, in het vervolg daarom maatregelen zullen nemen om de situatie zo goed mogelijk en veilig te maken. Door dit bespreekbaar te maken wordt voorkomen dat iedereen moet leren van eigen ervaringen (in het slechtste geval een ongeval) in plaats van (bijna)ongevallen van andere. Helaas zie ik dit laatste scenario nog té vaak gebeuren, men gaat pas focussen op de veiligheid wanneer het reeds mis gegaan is. Onnodig leed wat voorkomen had kunnen worden door op tijd te focussen op veilig gedrag van medewerkers. Hierbij kan kennis delen tussen collega-bedrijven een positieve invloed hebben.
Gelukkig zijn er ook bedrijven waar men al actief bezig is met de bewustwording van veiligheid. Een herkenbare situatie die ik veel tegenkom bij bedrijven is het gebruik van gehoorbescherming binnen een productieomgeving. Ondanks dat hier niet altijd regels voor zijn, merk dat ik op veel plekken de medewerkers zelf besluiten de gehoorbescherming te dragen. Soms zie ik zelfs dat andere worden aangespoord om dit te doen wat een mooie ontwikkeling is. Een duidelijk signaal dat op dit vlak de bewustwording aanwezig is. Andersom zou het ook zo kunnen zijn dat een landmeter die met een gele helm midden in een grote grasvlakte staat zichzelf afvraagt wat de toegevoegde waarde is van de helm. Hij gaat het gesprek aan met zijn organisatie en het gevolg is dat er kritisch wordt gekeken naar wat nodig en nuttig is. In dit geval is een bumpcap (minder zwaar, en comfortabel) een toegestane vervanging geworden, en blijft de helm op andere werkplekken wel verplicht.
LMRA
Een veel bekend hulpmiddel om de bewustwording bij medewerkers te verhogen en te behouden is de Last-Minute Risico Analyse (LMRA). Een LMRA is een beknopte laatste check op de werkplek om vast te stellen of er risico’s zijn op het gebied van veiligheid, gezondheid en milieu. Het doel van de LMRA is dat medewerkers stiltaan bij de risico’s die bij de voorbereiding van de werkzaamheden nog niet zijn opgevallen. Zo check je bij het starten van de werkzaamheden of de werkomgeving veilig is en je de juiste persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM’s) draagt zoals een helm, gehoorbescherming en/of valbeveiliging bij werken op hoogte etc… Ondanks dat de LMRA een heel handig hulpmiddel is, dient ook hierbij de bewustwording aanwezig te zijn bij de medewerkers. Zodra de LMRA gezien wordt als een “moetje” is er nog onvoldoende draagvlak om de functie van de LMRA tot zijn recht te laten komen. Het is hierbij belangrijk om duidelijk het belang van de LMRA te communiceren en hoe de maatregelen de risico’s kunnen verminderen. Daarnaast merk ik vaak dat door de boodschap te blijven herhalen de LMRA een onderdeel wordt van de vaste werkwijze van medewerkers, maar dit heeft tijd nodig”. Een voorbeeld van een LMRA die herkenbaar is voor de meeste is het wegrijden met de auto. Tijdens het lopen naar de auto kijkt men naar de omgeving van de auto en waar men naar toe wil. Bij het instappen en starten wordt even gekeken of alle lampje goed aan of uit gaan, een korte check van de spiegels, even rondkijken en dan aanrijden. Dit is iets wat we automatisch doen, en waarbij we reageren als er ergens iets niet klopt. Besluit Rob zijn verhaal.
Training veiligheidsbewustzijn
Is jouw organisatie toe aan een gedragsverandering op het gebied van veiligheidsbewustzijn? Dan is de training veiligheidsbewustzijn de juiste keuze. Tijdens de training leer je wat veilig gedrag inhoudt en hoe je je hiervan bewust kunt blijven tijdens de dagelijkse werkzaamheden. Daarnaast komt het observatieprogramma uitgebreid aan bod, deze kun je later zelf toepassen in de organisatie. Ook zal het gedragsverbeterprogramma worden besproken, waarbij het veiligheidsbewustzijn van de medewerkers zal worden behandeld.
Doordat je met andere organisaties om tafel zit, kan je van elkaar leren en technieken bespreken. Deze kruisbestuiving geeft energie en nieuwe inzichten. Wil je meer informatie of sparren over de mogelijkheden? Neem gerust contact met ons op!
Steven Zwarts is Manager Opleidingen bij CertificeringsAdvies Nederland. Doelmatig, ondernemend en betrouwbaar zijn waarden waarmee Steven tot de juiste oplossing komt, zowel intern als voor klanten.
steven@certificeringsadvies.nlTraining veiligheids-bewustzijn volgen?
Kom in contact met de CAN Academy!
- Op maat
- Incompany
- Snel geregeld