Stappenplan: LOTO procedure (Lockout-Tagout)

Om veilig te kunnen werken met technische installaties en machines is structureel onderhoud van groot belang. Regelmatig gebeuren er namelijk nog steeds ongevallen als gevolg van onverwachte stroomtoevoer naar machines tijdens onderhoudswerkzaamheden. Europese wet- en regelgeving stelt dat, tijdens onderhouds- of herstelwerkzaamheden, energiebronnen volledig moeten worden geblokkeerd en uitgeschakeld. Om die wet- en regelgeving na te leven is de LOTO-procedure in het leven geroepen. In dit artikel helpen we je met behulp van een LOTO stappenplan op weg!

Lockout-Tagout (LOTO) is een veiligheidsprocedure die ervoor zorgt dat machines, installaties en andere spanningsbronnen op een juiste manier worden uitgeschakeld en daarnaast niet opnieuw kunnen opstarten voordat onderhouds- of reparatiewerkzaamheden zijn voltooid. Energiebronnen worden hiermee geblokkeerd en uitgeschakeld. De LOTO-procedure zorgt onder andere voor:

De Lockout-Tagout procedure is te verdelen in een kort stappenplan:

Allereerst is het van belang om de ‘lockout’ voor te bereiden. Dit houdt in dat je onderzoekt welke vorm energie er wordt gebruikt. Is het elektrisch? Of misschien wel mechanisch, pneumatisch of hydraulisch? Daarnaast onderzoek je welke gevaren de betreffende energiesoort met zich meebrengt. Zorg ervoor dat je in kaart hebt waar de isolator(en) zit en bereid de blokkade van de energiebron voor.

Wanneer je de lockout hebt voorbereid is het van belang om alle betrokkenen (denk aan operators of leidinggevenden) op de hoogte te brengen van de onderhouds- of herstelwerkzaamheden die uitgevoerd gaan worden. Het is hierbij écht van belang om alle mogelijke betrokkenen die wellicht gebruik gaan maken van de machine of installatie op de hoogte zijn.

Nadat je alle betrokkenen op de hoogte hebt gebracht van de werkzaamheden schakel je de machine of installatie uit. Hierbij is het ook van belang om de energietoevoer te deactiveren en hydrauliek en pneumatiek drukloos te maken. Dit kun je doen door de vermogensschakelaar te activeren op de power interlock module. Wanneer je dit hebt gedaan en de energietoevoer is onderbroken wordt de sleutel vrijgegeven. Deze sleutel verwijder je zodat de vermogensschakelaar niet meer te activeren is. Wanneer je power interlock module is voorzien van een padlock module is het niet mogelijk om de sleutel te verwijderen. Om te voorkomen dat betrokkenen per ongeluk toch de energietoevoer inschakelen, hang je een persoonlijk hangslot in de module. De vermogensschakelaar kan alleen geactiveerd worden nadat deze weer is verwijderd.

Allereerst is het belangrijk om een check uit te voeren. Controleer alle stroomkringen van de machine of installatie om vast te stellen of deze volledig is geïsoleerd. Hierna pas kunnen de onderhouds- of herstelwerkzaamheden beginnen.

Sleuteltransfermodule

Wanneer de vrijgegeven sleutel uit de vermogensschakelaar in de sleuteltransfermodule van de desbetreffende machine wordt gestoken komt er een nieuwe sleutel vrij. Deze neem je mee de machine of installatie in. De machine kan pas weer opgestart worden wanneer je de machine verlaat en de transfersleutel terug in de power interlock module is geplaatst en de vermogensschakelaar wordt geactiveerd.

Wanneer de onderhouds- of herstelwerkzaamheden zijn uitgevoerd dienen de lockout materialen weer verwijderd te worden. Let op: controleer of daadwerkelijk alle elektrische of mechanische materialen zijn verwijderd. Indien alles correct is verwijderd, moeten opnieuw alle betrokkenen op de hoogte worden gesteld voordat de energietoevoer weer wordt ingeschakeld.