RI&E maken? Doorloop dan deze checklist!
Wil je een RI&E op laten stellen? Doorloop dan deze handige RI&E checklist!
Fenne Reijnen is adviseur bij CertificeringsAdvies Nederland. Fenne is gedreven en het is haar doel om organisaties zo veilig mogelijk te laten werken. Haar expertise ligt dan ook bij Arbo & Veiligheid.
fenne@certificeringsadvies.nlBinnen een onderneming is het van belang dat er gezond en veilig gewerkt wordt. Vanuit de wetgeving is het daarom voor ieder bedrijf met personeel in dienst verplicht om een Risico-Inventarisatie en Evaluatie (RI&E) op te stellen. Een RI&E maken zorgt ervoor dat je een handig hulpmiddel hebt waarmee je risico’s in kaart brengt en maatregelen inregelt om deze risico’s zoveel mogelijk te beperken. Maar hoe zit dat precies? En waar begin je? In een handige checklist hieronder zetten we de zes stappen uiteen die je kunt volgen bij het (laten) opstellen van een RI&E.
1. Voorbereiding
Een goede voorbereiding is het halve werk. Zorg er daarom voor dat je je goed voorbereid op de RI&E.
- Wie is verantwoordelijk? Het is handig om een eindverantwoordelijke aan te wijzen voor de RI&E.
- Wat zijn de verantwoordelijkheden? Zorg ervoor dat je preventiemedewerker up to date is van zijn/haar verantwoordelijkheden. Wanneer je zelf niet over de juiste kennis beschikt, zorg er dan voor dat je preventiemedewerker de mogelijkheid krijgt om de juiste kennis in te winnen door bijvoorbeeld een training te volgen.
- Wie voert de RI&E uit? Gaan jullie hier zelf de tijd en energie in steken? Of halen jullie externe begeleiding in huis? Beide opties hebben hun voor- en nadelen.
- Welke instrumenten gebruik je? Voor de RI&E kun je verschillende instrumenten gebruiken. Het kan zijn dat je eigen branche al een instrument heeft. Heeft je branche dit niet, dan kun je kiezen voor een algemeen instrument of een eigen instrument. Let op: zorg van tevoren dat je iemand hebt die je eigen instrument wil toetsen wanneer je hiervoor kiest.
2. Inventarisatie
Een RI&E maken begint allereerst met een inventarisatie van de risico’s die er binnen je organisatie zijn. Daarbij gelden drie uitgangspunten:
- Zorg ervoor dat het hele bedrijf aan bod komt
- Overleg met werknemers, zij kennen als geen ander de problemen die er spelen
- Vermeld alle risico’s, ook de onvermijdbare
Het resultaat van een risico-inventarisatie is een schriftelijk verslag met daarin opgenomen een zogenaamde knelpuntenlijst. Ofwel, een opsomming van de risico’s. Een handige tip is om allereerst te kijken naar de soorten risico’s die zich kunnen afspelen binnen je organisatie. Denk bijvoorbeeld aan fysieke risico’s, omgeving risico’s, of psychische risico’s. Voeg hierna pas de daadwerkelijke risico’s in toe. Op die manier is de kans groter dat je ook écht alle risico’s meeneemt in je inventarisatie.
3. Evaluatie
De lijst met knelpunten die is opgesteld in stap 1, vormt de basis voor de evaluatie van de risico’s in stap 2. Het doel van deze stap is het analyseren van de risico’s en het stellen van prioriteiten. Ofwel, de risico’s die als eerste aangepakt dienen te worden plaats je bovenaan de risicolijst. Loop daarvoor door de lijst met risico’s heen en vraag jezelf af hoe groot de kans is dat het risico voorkomt, hoe vaak het voorkomt, hoeveel medewerkers ermee te maken hebben en wat de mogelijke gevolgen en eventuele schade kunnen zijn. Daarbij is het ook belangrijk dat je in kaart hebt wat voor je medewerkers de risico’s zijn die het zwaarst wegen. Stel vervolgens je risicolijst opnieuw samen en bundel het geheel in een meerjarenplan.
4. Opstellen plan van aanpak
Het meerjarenplan uit stap 2 wordt in deze stap vertaald naar een concreet plan van aanpak. Dat plan is bedoeld om de maatregelen te omschrijven die genomen gaan worden om de risico’s te beperken. Zorg er daarbij voor dat de oorzaak wordt aangepakt. Dit alles neem je op in een plan van aanpak. Daarin staat o.a.:
- Welke risico’s of knelpunten je het komende jaar aan gaat pakken;
- Wie verantwoordelijk is voor deze aanpak;
- Op welke manier en wanneer je de maatregelen gaat nemen;
- Het bijbehorende kostenplaatje om het geheel te financieren.
5. Toetsing
Nu is het tijd om de RI&E te laten toetsen. Vanuit de wet wordt verplicht om dit te laten doen door een certificerende instantie of deskundige. Een dergelijke partij of persoon gaat bekijken of alle risico’s zijn geïnventariseerd, of de situatie goed is weergegeven en of het voldoet aan de laatste normen en regels. Ook geeft de deskundige advies omtrent het plan van aanpak. Overigens is niet ieder bedrijf verplicht om de RI&E te laten toetsen. Dit hangt o.a. af van de grootte van het bedrijf en of er een erkend branche RI&E instrument wordt gehanteerd.
6. Uitvoering en rapportage
Zodra de RI&E getoetst is dient het plan van aanpak, indien mogelijk, voorgelegd te worden aan de ondernemersraad of de personeelsvertegenwoordiging. Zij moeten hiermee instemmen. Daarnaast is het zo dat ook werknemers inzagerecht hebben op de RI&E. Het is daarom van belang dat het plan van aanpak onder het personeel verspreid wordt, zodat iedereen de maatregelen die genomen gaan worden in kan zien.
Na dit alles is het zaak om de uitvoering van het plan van aanpak en het achterliggende meerjarenplan in gang te zetten. Vervolgens dient er ieder jaar een schriftelijke rapportage te worden opgesteld van de geboekte resultaten. Deze dienen, indien aanwezig, besproken te worden met het medezeggenschapsorgaan.
7. Aanpassing RI&E
Op basis van de jaarlijkse rapportage wordt het plan van aanpak waar nodig bijgesteld. Het verbeteren van de veiligheid en gezondheid binnen je organisatie is tenslotte een continu proces. Check dus of je RI&E nog voldoet aan je huidige situatie. Deze aangepaste versie is de versie waar vervolgens weer mee gewerkt gaat worden. Het is daarbij tevens van belang om te bekijken of er zaken zijn veranderd of zijn bijgekomen die opgenomen dienen te worden in het plan. Wanneer er grote veranderingen zijn binnen een organisatie zoals een verhuizing, nieuwe machines, een nieuwe locatie of juist een nieuwe manier van werken, dan is het zaak dat de RI&E wordt aangepast.
Transcriptie video: RI&E Checklist
Vanuit de arbowet worden bedrijven verplicht om een RI&E te hebben ofwel de risico-inventarisatie en evaluatie. In deze RI&E worden alle risico’s in kaart gebracht en wordt er gekeken hoe de risico’s zoveel mogelijk kunnen worden beperkt. Het uitvoeren van de RI&E binnen uw bedrijf kan op verschillende manieren. Zo is er een branche RI&E waar gebruik van kan worden gemaakt of een ander instrument wat is gemaakt door bijvoorbeeld een adviseur of andere organisatie. Een onderdeel van arbo is zorgen dat mensen op de hoogte blijven van hun kennis. En dat ze worden geïnstrueerd over de risico’s die ze tegenkomen binnen hun vakgebied. Deze risico’s worden in kaart gebracht vanuit de RI&E, daar wordt een instructie over gegeven naar de medewerkers en die instructies moeten worden aangepast als de werkzaamheden veranderen. Zoals aangegeven wordt de RI&E uitgevoerd binnen uw bedrijf niet alleen door de adviseur of het bedrijf wat de RI&E uitvoert. Maar het wordt uitgevoerd in samenwerking met zowel de directie, als de OR, als de preventiemedewerker maar natuurlijk ook de medewerkers op de werkvloer. Alle risico’s zullen in kaart worden gebracht. Ook de risico’s die niet aanpasbaar zijn. Bijvoorbeeld het werken met de chemicaliën die niet anders kunnen worden gebruikt. Deze risico’s moeten dan wel in kaart worden gebracht en er moet bij gezegd worden dat er wordt gekeken naar altijd de beste oplossing. De risico’s die in kaart zijn gebracht binnen uw organisatie vormen samen met het plan van aanpak één pakket. Het gehele pakket zal worden getoetst door een externe deskundige. In die toetsing wordt gekeken of dat er geen risico’s zijn vergeten en of dat het geheel voldoet aan de wet- en regelgeving. De Arbowet eist dat een RI&E actueel wordt gehouden en dat het plan van aanpak wordt gebruikt als basis om alle oplossingen uit te werken. Dit plan van aanpak, maar ook de RI&E zal dus moeten worden besproken met medewerkers en met diegene die ervoor gaat zorgen dat het plan van aanpak wordt uitgewerkt. Dit kan de OR zijn, maar ook bijvoorbeeld de personeelsvertegenwoordiging of de BHV groep. Zij zullen samen met u het plan van aanpak uitwerken en zorgen dat alle acties die openstaan worden afgewerkt. Vanuit CertificeringsAdvies Nederland kunnen wij ondersteunen. Zowel bij de RI&E uitvoering, als het laten toetsen, maar natuurlijk ook het meehelpen bij het oplossen van alle acties die in het plan van aanpak staan. Als er vragen zijn dan kunt u ons altijd bereiken. Wij zullen deze vragen oplossen voor u.
Fenne Reijnen is adviseur bij CertificeringsAdvies Nederland. Fenne is gedreven en het is haar doel om organisaties zo veilig mogelijk te laten werken. Haar expertise ligt dan ook bij Arbo & Veiligheid.
fenne@certificeringsadvies.nlHandige RI&E informatiegids!
Download geheel vrijblijvend de RI&E infogids en kom alles te weten over de voordelen van de RIE!
- Wat houdt een RI&E in?
- Hoe vaak voer je een RI&E uit?
- Moet je een RI&E updaten?
- Wat is de relatie tussen RI&E en VCA?
- Praktische informatie!