Let op: nieuw allergenenbeleid vanaf januari 2024

Je kent ze ongetwijfeld: waarschuwingen op etiketten over kruisbemetting met allergenen, zoals ‘kan sporen van melk bevatten’. Jarenlang is er geen duidelijke wetgeving geweest voor wanneer zo’n waarschuwing wel of niet geplaatst zou moeten worden op een etiket. Aan die onduidelijkheid komt nu een einde. Onlangs is er namelijk een akkoord gesloten voor het nieuwe Nederlandse allergenenbeleid. Dit beleid is ingegaan per 1 januari 2024 en bepaalt de referentiewaarde voor kruisbesmetting in verpakte voedingsmiddelen én welke waarschuwende teksten er op verpakkingen moeten staan voor risico’s. In dit artikel leggen we je uit wat dat precies betekent.

Buiten het feit dat er jarenlang geen duidelijke wetgeving is geweest, was er ook altijd veel onduidelijkheid voor de (allergische) consument. Waar ben je precies aan toe als je allergisch bent voor bijvoorbeeld noten, en een product ‘sporen van noten’ kan bevatten? Dit soort teksten zeggen niets over hoe groot de kans is dat het allergeen daadwerkelijk in het product zit en in welke hoeveelheid. Er zijn voorheen geen wettelijke richtlijnen vastgesteld voor dit soort waarschuwingen. Producenten konden dus altijd zelf kiezen of ze een waarschuwing op een verpakking zetten en wanneer. 

Dat zorgde ervoor dat er producten op de markt gebracht werden zonder waarschuwing, terwijl het wel een bepaald allergeen bevatte. Maar andersom gebeurde dit ook. Sommige producenten zetten zelfs alle 14 verplichte allergenen op het etiket om zich in te dekken.

Het nieuwe allergenenbeleid is uiteindelijk vastgesteld door het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) en is per 1 januari 2024 ingegaan. Het gehele beleid is wel in samenwerking met de industrie en het Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) opgesteld. Organisaties hebben tot 1 januari 2026 de tijd om etiketten te wijzigen. Het beleid is van toepassing op voorverpakte levensmiddelen en geldt niet voor producten die worden verkocht in horeca, catering, markt of ambachtelijke organisaties. Kortom houdt het allergenenbeleid het volgende in:

De drempelwaarden in het allergenenbeleid zijn gebaseerd op de FAO-WHO regel (maximaal 5% van de voedselallergische consumenten mag een (milde) reactie krijgen bij het eten van een product met eiwitwaarden onder de drempelwaarde). Als er geen allergeenwaarschuwing op een verpakking staan, dan moet je ervan uit kunnen gaan dat 95% van de mensen met een voedselallergie het product veilig kan eten. Naar verwachting worden deze referentiewaarden in de toekomst ook op internationaal niveau vastgesteld. Nederland is momenteel voorloper op dit gebied.

Wil je meer weten over het nieuwe allergenbeleid of heb je vragen over voedselveiligheid? Neem dan gerust contact met ons op. We helpen je graag!