Hoe creëer je een veiligheidscultuur? [Deel 1]

Hoe creëer je een goede veiligheidscultuur? In dit artikel geeft onze adviseur Stijn je tips over het definiëren van veiligheid.

Veiligheidscultuur - Veiligheidsladder
Stijn Sestig
Stijn Sestig
Adviseur

Stijn Sestig is adviseur bij CertificeringsAdvies Nederland. 'De belangrijkste kernwaarde die ik tijdens mijn studie heb geleerd is integriteit. Deze kernwaarde neem ik mee naar mijn klanten. Vertrouwen is vanuit mijn optiek immers de basis die moet leiden tot mooie resultaten.'

stijn@certificeringsadvies.nl

Het is officieel verplicht: bij een aanbesteding dien je het veiligheidsbewustzijn binnen je organisatie te kunnen aantonen. Vanaf 01-01-2022 wordt daarom certificering voor de Veiligheidsladder – dé norm voor veiligheidsbewustzijn – gevraagd. De norm helpt je met het creëren van een veiligheidscultuur. Gedragsverandering is echter niet eenvoudig. Het vraagt om een effectieve lange termijnstrategie. In deze artikelenreeks (3 delen) helpen we je op weg met het creëren van een goede veiligheidscultuur. In dit deel zoomen we in op het definiëren van veiligheid en de huidige situatie. 

Wat betekent veiligheidscultuur voor jou?

Wil je het veiligheidsbewustzijnsniveau binnen je organisatie verhogen, creëer dan een veiligheidscultuur!’ Dat klinkt logisch, maar wat betekent het nu eigenlijk? Wat is een veiligheidscultuur voor jou? Als je dit niet in kaart hebt, hoe kun je er dan naar streven? Zorg er daarom eerst voor dat je definieert wat een veiligheidscultuur voor jouw organisatie betekent.

Je kunt dit bijvoorbeeld doen door een brainstorm te organiseren waarin je:

  • Bepaalt wie welke rol speelt bij het verbeteren van veilig gedrag binnen je organisatie;
  • Bepaalt wat volgens jullie gewenst gedrag is;
  • Een beleid opstelt voor hoe problemen en suggesties op het gebied van veilig werken kunnen worden gemeld;
  • Bedenkt hoe je een aanspreekcultuur gaat stimuleren (bijvoorbeeld door mensen niet af te straffen op het melden van incidenten, maar juist te belonen).

De output van de brainstorm kun je vervolgens gaan meenemen in het leggen van een basis voor je veiligheidscultuur en gewenst gedrag. Hoe je dit verder breed gedragen krijgt binnen je organisatie is aan jou. Wees creatief!

Om je vast een duwtje in de goede richting te geven hebben we een aantal concrete voorbeelden voor je op een rij gezet:

  • Zorg voor een open cultuur waarbij feedback geven gewaardeerd wordt. Want onthoud: met behulp van feedback blijf je continu leren en groeien.
  • Zorg ervoor dat iedere onveilige handeling serieus wordt genomen en er adequaat en consistent op gereageerd wordt, ook wanneer er geen letsel is. Iedere situatie is weer een mogelijk leermoment.
  • Zorg voor open communicatie tussen alle lagen binnen de organisatie. Laat iedereen vrij om (op een respectvolle manier) te communiceren over veiligheid en gezondheid op de werkplek.

Wat doe je nu al? (Huidige situatie)

Om erachter te komen waar het beter kan, zul je ook moeten weten wat je momenteel al doet aan veilig en gezond werken. Breng daarom je huidige situatie in kaart. Vanuit daar kun je gaan kijken wat er nog niet in orde is. En waar je naartoe wilt. Wat is je gewenste situatie? Een hulpmiddel dat je hierbij kunt gebruiken zijn de invalshoeken vanuit de Veiligheidsladder:

  • Leiderschap en betrokkenheid. Hoe is het contact met de directie? Zij ze betrokken? Top-down of bototm-up?
  • Beleid en strategie. Is het beleid duidelijk binnen de organisatie? En wordt dit ook gehandhaafd?
  • Organisatie en opdrachtnemers. Hoe worden opdrachtnemers geselecteerd? Speelt veilig gedrag hierin een rol?
  • Werkplek en procedures. Gebeuren dingen in de praktijk ook zoals ze beschreven zijn?
  • Afwijkingen en communicatie. Hoe is de meldcultuur en wat wordt er met de meldingen gedaan?
  • Audits en statistieken. Is het beleid gebaseerd op cijfermatig denken?

Je kunt je organisatie als het ware kritisch vergelijken/toetsen aan de aspecten. De verbeterpunten die je hieruit haalt kun je vervolgens meenemen in een concreet actieplan.

Veilig gedrag stimuleren

Gedrag is aan te leren en wordt beïnvloed door iemands omgeving. Een omgeving met collega’s die veilig werken en hier op een positieve manier mee omgaan (het is geen moetje) heeft dus weer een positieve invloed op het gedrag van een nieuwe medewerker. Maar hoe zorg je voor een positief ingestelde omgeving waarbij veilig werken serieus genomen wordt?

Je kunt beginnen door veilig gedrag te belonen en goede initiatieven en ideeën te stimuleren. Onthoud: succesvolle beloningen hoeven niet groots of duur te zijn. Een klein gebaar kan al een groot verschil maken. En focus hierbij écht op het veilige gedrag.

Voorbeeld
Beloon iemand eens wanneer hij een project veilig heeft afgerond in plaats van wanneer hij het project voor de deadline heeft afgerond.

Betrokkenheid is verder ook eenvoudig te stimuleren. Breng eens wat lekkers mee naar een toolboxmeeting! Je zult zien dat mensen het gaan associëren met iets leuks.

Veiligheidsladder informatiesheets

Stijn Sestig
Stijn Sestig
Adviseur

Stijn Sestig is adviseur bij CertificeringsAdvies Nederland. 'De belangrijkste kernwaarde die ik tijdens mijn studie heb geleerd is integriteit. Deze kernwaarde neem ik mee naar mijn klanten. Vertrouwen is vanuit mijn optiek immers de basis die moet leiden tot mooie resultaten.'

stijn@certificeringsadvies.nl

Informatiesheets Veiligheidsladder

Kom alles te weten over de Veiligheidsladder!

  • De verschillende treden uitgelicht
  • Inzicht in het certificatieschema
  • Praktische tips

Maandelijks op de hoogte blijven?

Wil jij op de hoogte blijven van het laatste nieuws uit jouw branche en de nieuwste ontwikkelingen rondom (bedrijfs)normen en groeimogelijkheden voor jouw organisatie? Schrijf je dan in voor de nieuwsbrief en ontvang maandelijks een flinke dosis inspiratie met o.a.:

  • Handige kennisartikelen en praktische tips voor jouw organisatie
  • Actuele updates rondom normen en certificeringen
  • Ontwikkelingen in wet- en regelgeving
  • Interessante acties & events
  • Relevante trainingen en opleidingen

Schrijf je in voor de nieuwsbrief

Schrijf jezelf in voor onze maandelijkse nieuwsbrief door het formulier in te vullen!

"*" indicates required fields