Het verschil tussen VCA en de Veiligheidsladder
VCA en de Veiligheidsladder zijn populaire normen in arbo & veiligheid. Maar wat is eigenlijk het verschil tussen VCA en de Veiligheidsladder?
Fenne Reijnen is adviseur bij CertificeringsAdvies Nederland. Fenne is gedreven en het is haar doel om organisaties zo veilig mogelijk te laten werken. Haar expertise ligt dan ook bij Arbo & Veiligheid.
fenne@certificeringsadvies.nlEen veilige werkomgeving creëren en garanderen kan op verschillende manieren gedaan worden. Bekende manieren hiervoor zijn: certificeren voor VCA of certificeren voor de Veiligheidsladder. Beide normen zijn er populair als het gaat om arbo & veiligheid. Maar voor welke norm ga je dan uiteindelijk certificeren? Wat is het verschil tussen VCA en de Veiligheidsladder? En welke norm past het beste bij je organisatie?
VCA
VCA, ook wel VGM Checklist Aannemers, is een checklist met punten waarmee je de veiligheid en gezondheid binnen een organisatie kunt toetsen. Je kunt dus onderwerpen afstrepen: je hebt het wel of je hebt het niet. Dit gaat dan bijvoorbeeld om een registratie, een procedure of een document waarin staat dat je risico’s rondom veilig en gezond werken in kaart hebt en je hiervoor beheersmaatregelen hebt opgesteld. De VCA-norm is voornamelijk gericht op het operationele werkveld en komt vaak voor bij sectoren als de Bouw of Techniek. Deze norm is voornamelijk erg praktisch.
De Veiligheidsladder
De Veiligheidsladder wordt tegenwoordig ook wel Safety Culture Ladder genoemd en is voornamelijk gericht op het veiligheidsbewustzijn binnen je organisatie. Het richt zich op gedrag, houding en cultuur rondom veiligheid en gezondheid binnen alle lagen van je organisatie. Er wordt daarnaast ook gekeken naar samenwerkingspartners. Hoe bewust gaan zij om met gezond en veilig werken?
De Safety Culture Ladder bestaat uit vijf treden waarbij elke trede omhoog meer productiviteit van gedrag rondom risico’s betekent. Ben je op het niveau van de onderste trede, dan ben je nog weinig bezig met gezond en veilig werken. Zit je op het niveau van de vijfde trede, dan heb je veiligheid en gezondheid volledig geïntegreerd in je gehele organisatie. Van directie tot werkvloer! Deze norm gaat dus vooral om gedrag, houding en cultuur. En dus minder over procedures.
Welke vorm van de Veiligheidsladder past bij jouw organisatie? Doorloop de keuzeboom!
Wat is het verschil tussen VCA en de Veiligheidsladder?
Wat is nu precies het verschil tussen VCA en de Veiligheidsladder? In onderstaande opsomming hebben we een aantal verschillen op rij gezet:
- VCA richt zich vooral op maatregelen om risico’s te verkleinen/weg te nemen. De Veiligheidsladder richt zich vooral op de mens en het veiligheidsbewustzijn daarvan.
- VCA is een checklist waarmee je beoordeelt of de juiste maatregelen zijn genomen om risico’s te verminderen. Heel zwart wit dus. Je hebt iets wel of je hebt iets niet. De Veiligheidsladder biedt juist verschillende niveaus aan waarop je kan certificeren en is gebaseerd op houding, gedrag en cultuur. Veel minder zwart wit.
- VCA richt zich voornamelijk op het uitvoerende werkveld. De Veiligheidsladder richt zich op alle lagen binnen een organisatie.
- De VCA-audit wordt door 1 deskundige gedaan. De Veiligheidsladder audit wordt door 2 deskundigen uitgevoerd. Bij VCA wordt de documentatie en operatie beoordeeld. Bij de Veiligheidsladder wordt houding, gedrag en cultuur beoordeeld op basis van interviews.
Door de verschillen tussen VCA en de Veiligheidsladder, zal het een het ander ook niet gaan vervangen. Sterke nog, ze vullen elkaar aan in de veiligheidsdriehoek: Techniek, Organisatie en Gedrag. VCA is gefocust op techniek en organisatie en de Veiligheidsladder juist op gedrag!
Transcriptie video ‘Wat is de Veiligheidsladder (SCL)?’
Wat is de veiligheidsladder? Uit welke treden bestaat het? En is het verplicht? In deze video leg ik het je uit. De veiligheidsladder, ofwel, de Safety Culture Ladder is een bewustwordingsmethode waarmee je gericht aan de slag kunt gaan om veiligheidsbewustzijn en veilig werken binnen je organisatie te verbeteren. Elk bedrijf kan met de veiligheidsladder aan de slag, maar het wordt vaak gebruikt in de bouw- en techniekindustrie. De veiligheidscultuurladder bestaat uit vijf treden die worden aangeduid in de volgende niveaus, namelijk: Pathologisch, Reactief, Berekend, Proactief en Vooruitstrevend. Er zijn diverse verschillen tussen de VCA en de veiligheidscultuurladder. Het voornaamste verschil tussen deze twee normen is dat de VCA zich voornamelijk focust op het operationele veiligheidsniveau en dat veiligheidscultuurladder zich focust op het veiligheidsbewustzijn binnen de organisatie. Nee de normen houden zich allebei bezig met veiligheid en gezondheid binnen de organisatie. Maar ieder op zijn eigen manier, beide normen kun je dus eerder zien als een aanvulling op elkaar. Sinds 1 januari 2022 is de veiligheidscultuurladder verplicht voor ondertekenaars van de Governance Code Veiligheid in de bouw. En vanaf 2025 wordt deze aangescherpt en dan is zelfs trede drie verplicht. Dit wordt gedaan om de veiligheidsbewustzijn binnen de keten aan te scherpen. Daarnaast wordt het steeds vaker als eis gesteld van potentiële opdrachtgevers en krijg je soms korting bij aanbestedingen. De veiligheidscultuurladder kent vier varianten. Wil jij weten welke variant het best bij jouw organisatie past? Doorloop dan de veiligheidsladderkeuzeboom via de link in onze beschrijving. Wil jij meer weet over de veiligheidscultuurladder? Lees dan onze blogs op de site of neem gerust contact met ons op.
Fenne Reijnen is adviseur bij CertificeringsAdvies Nederland. Fenne is gedreven en het is haar doel om organisaties zo veilig mogelijk te laten werken. Haar expertise ligt dan ook bij Arbo & Veiligheid.
fenne@certificeringsadvies.nl
Aan de slag met VCA en/of de Veiligheidsladder?
Wij helpen je op weg met praktisch advies op maat!
- Snel schakelen
- Praktische insteek
- Vrijblijvende offerte
