Eisen machineveiligheid veranderen door opkomst van machine learning
Met de opkomst van AI en machine learning verandert de veiligheid van machines.
Rob Enzlin is Adviseur bij CertificeringsAdvies Nederland. Het opdoen en doorgeven van kennis op het gebied van kwaliteit en veiligheid loopt als een rode draad door zijn leven. Daarmee tilt hij graag klanten naar een hoger niveau!
rob@certificeringsadvies.nlDigitalisering neemt een steeds snellere vlucht en daardoor doen nieuwe technieken, zoals Artificial Intelligence (AI), hun intrede in het industriële werkveld. De robotindustrie is in opmars en dus deelt de mens de werkvloer – nu en in de toekomst – steeds vaker met robots die bijvoorbeeld uitgerust zijn met ‘machine learning’. Er dient daarom nagedacht te worden over de veiligheid van de machines van morgen. Daarmee gepaard moeten ook normen, zoals bijvoorbeeld de Machinerichtlijn, inspelen op deze nieuwe technologieën. Dat is niet altijd even makkelijk; zeker niet wanneer je bekijkt dat deze nieuwe ontwikkelingen razendsnel gaan. De grens om te bepalen wat acceptabel is binnen de gestelde kaders wordt, mede door AI, steeds lastiger te bepalen. Zeker omdat nu nog niet te overzien is wat deze ontwikkelingen teweeg (gaan) brengen op de – toekomstige – werkvloer.
Machine learning brengt risico’s met zich mee
Met de komst van Artificial Intelligence (AI) ontstaan er steeds geavanceerdere industriële machines. Machine learning, een variant van Artificial Intelligence, zorgt ervoor dat de besturing van een machine wordt geleerd om te kunnen leren. Ofwel: de machine leert handelingen door ze simpelweg te doen. Deze vernieuwingen en aanpassingen kunnen nieuwe risico’s op de werkvloer met zich meebrengen waarvoor treffende maatregelen moeten worden genomen.
De Machinerichtlijn is natuurlijk ontwikkeld in een tijd waarin er van machine learning nog geen sprake was. Met de komst van AI zal de Machinerichtlijn daarop in moeten gaan spelen. Zover is het echter nog niet: veel van de AI-technieken zitten nog in de ontwikkelfase en zullen eerst nog uitvoerig getest moeten worden bij machines. Zodra de nieuwe technieken definitief hun intrede doen op de werkvloer, zal er ook gekeken moeten worden naar veiligheid.
V&G-eisen voor industriële machines uitgerust met machine learning
TNO heeft in 2018 een reeks onderzoeken uitgevoerd met betrekking tot de opkomende risico’s voor de arbeidsveiligheid. Eén van de TNO-onderzoeken heeft geleid tot een onderzoeksrapport genaamd ‘Essentiële V&G-eisen voor industriële machines uitgerust met machine learning’. Daarmee adviseert TNO welke veiligheids- en gezondheidseisen er in de Machinerichtlijn opgenomen dienen te worden om deze toekomstbestendig te maken. Een machine moet immers altijd veilig zijn, ongeacht of deze is uitgerust is met dit soort nieuwe technologie of niet.
TNO heeft specifiek gekeken naar de Essentiële Veiligheids- en Gezondheidseisen van de Machinerichtlijn. Daarbij ligt de focus op industriële machines die uitgerust zijn met machine learning tijdens de gebruiksfase. Op basis van onderzoek doen zij in een onderzoeksrapport een voorstel voor aanpassing van de Machinerichtlijn:
Aanvullende V&G-eisen*:
Ten aanzien van ergonomie van het besturingssysteem (aanvulling op: paragraaf 1.1.6, Bijlage 1 MR):
- Een machine met machine learning technologie moet in staat zijn om adequaat en passend te kunnen reageren op de mens.
- Een machine met machine learning technologie moet aangeven welke acties deze gaat ondernemen en op basis van welke informatie.
Ten aanzien van veiligheid en betrouwbaarheid van de besturingssystemen (aanvulling op: paragraaf 1.2.1, Bijlage 1 MR):
- Machines met machine learning mogen geen beslissingen of overwegingen maken in relatie tot schade aan mens en omgeving.
- Machine learning mag niet leiden tot acties van de machine buiten zijn gedefinieerde taak en bewegingsruimte.
- Machines met machine learning technologie dienen bij verkeerde beslissingen van de machine achteraf corrigeerbaar te zijn om te voorkomen dat het in de toekomst op dezelfde manier fout gaat.
- De acties van een machine met machine learning technologie moet vooraf en achteraf te herleiden zijn op basis van transparantie in toegepaste datasets, testomgevingen en afwegingskaders of toetsingscriteria voor beslissingen van algoritmen.
- Het beslisproces van een machine met machine learning technologie moet gelogd worden en bewaard blijven.
Lees het hele rapport: Rapport TNO.
Bron: Arboportaal.nl: reeks onderzoeken TNO over opkomende risico’s voor arbeidsveiligheid, TNO.nl
Meer informatie?
Wil je meer weten over machineveiligheid en/of de Machinerichtlijn? Neem dan gerust contact met ons op. Onze veiligheidskundige kan al je vragen beantwoorden op dit gebied en staat je graag te woord!
Rob Enzlin is Adviseur bij CertificeringsAdvies Nederland. Het opdoen en doorgeven van kennis op het gebied van kwaliteit en veiligheid loopt als een rode draad door zijn leven. Daarmee tilt hij graag klanten naar een hoger niveau!
rob@certificeringsadvies.nl
Kom in contact met de partner in certificeren!
Meer informatie over de mogelijkheden?
- Altijd een oplossing op maat
- Jouw organisatie als uitgangspunt
- Snel, pragmatisch en persoonlijk
