De HACCP-gevarenanalyse: zo werkt het!
De HACCP-gevarenanalyse: wat is het? Hoe werkt het? Wie voert de gevarenanalyse uit? En wat heb je eraan? Je leest het in dit artikel!
Tineke Arendsen is Adviseur bij CertificeringsAdvies Nederland. Haar passie en drijfveer is tot een mooi resultaat komen met de klant door onder andere met een leergierige mindset de samenwerking aan te gaan!
tineke@certificeringsadvies.nlDe risicoanalyse is een terugkerend onderwerp in vrijwel alle managementsysteemnormen, zoals ISO 9001, ISO 27001 of ISO 14001. Zo ook binnen het thema voedselveiligheid, waar normen als ISO 22000, FSSC 2200, BRC en IFS de standaard zijn. Hier wordt de risicoanalyse ook wel de gevarenanalyse genoemd. De gevarenanalyse is ervoor bedoeld om interne of externe risicofactoren in kaart te brengen. Per bedreiging stel je vervolgens vast hoe groot de kans is dat het risico daadwerkelijk plaatsvindt en welke consequenties het heeft voor je organisatie. Op die manier ga je zorgvuldig om met risico’s waarmee je uiteindelijk kwaliteitsdoelstellingen kunt behalen, zoals kwaliteitsverbetering, kostenbesparing of verbetering van bedrijfsprocessen. In dit artikel vertellen we je alles over het uitvoeren van een HACCP-gevarenanalyse!
Wat is een HACCP-gevarenanalyse?
Bij het uitvoeren van een gevarenanalyse voedselveiligheid maak je gebruik van de HACCP-systematiek (Hazard Analysis Critical Control Point). De gevarenanalyse is namelijk beginsel 1 van HACCP. Deze systematiek vormt de basis voor vrijwel alle GFSI voedselveiligheidsnormen die er bestaan. Tijdens de gevarenanalyse breng je in kaart welke gevaren voor jouw organisatie van toepassing zijn. Deze zijn te onderscheiden in de vier gevaren binnen voedselveiligheid:
- Allergenen
- Microbiologisch
- Fysisch
- Chemisch
Het is gebruikelijk om de gevaren te inventariseren aan de hand van je bedrijfsprocessen. Vandaar dat het belangrijk is om deze processen allereerst in kaart te brengen. Bijvoorbeeld met behulp van flowcharts. Met behulp van deze flowcharts doorloop je iedere processtap en sta je stil bij alle mogelijke gevaren die hierbij komen kijken.
Een handige informatiegids: Download de informatiegids voedselveiligheid
De PDCA-cyclus als basis van je gevarenanalyse
Niet alleen de risicoanalyse komt in vrijwel alle managementsysteemnormen terug, ook de Plan-Do-Check-Act Cyclus (PDCA) is onmisbaar binnen het thema voedselveiligheid. De PDCA-cyclus is een handig hulpmiddel om te gebruiken tijdens het uitvoeren van je HACCP-gevarenanalyse. Per proces analyseer je alle gevaren en optimaliseer je het proces volgens de PDCA-cyclus. Door hiermee aan de slag te gaan, creëer je een proces van continue verbetering. De cyclus start met plannen, daarna uitvoeren, checken van resultaten en tot slot het bijstellen van de uitvoering.
HACCP-gevarenanalyse uitvoeren
Wanneer je daadwerkelijk aan de slag gaat met het uitvoeren van de gevarenanalyse, kun je het volgende stappenplan aanhouden in de praktijk:
- Ga bij ieder proces na welke gevaren er van toepassing zijn;
- Breng in kaart wat de kans is dat het gevaar optreedt. Je kunt dit doen door waardes aan alle geïdentificeerde gevaren toe te kennen. Bijvoorbeeld: hoge kans (3), medium kans (2), lage kans (1);
- Ga bij ieder gevaar na wat de impact is als het gevaar zich daadwerkelijk voordoet. Gebruik hiervoor dezelfde labels en waarden als in de vorige stap;
- Bereken de risicowaarde met behulp van je toegekende waarden en gebruik de formule: kans * impact.
- Stel voor ieder gevaar beheersmaatregelen op om het gevaar te verkleinen of te elimineren.
- Prioriteer (op basis van je risicowaardes) de beheersmaatregelen en maak hiervoor een planning.
Wie voert de gevarenanalyse uit?
De verantwoordelijkheid voor dat een gevarenanalyse wordt uitgevoerd ligt bij de werkgever. Vaak wordt de gevarenanalyse inhoudelijk door iemand anders uitgevoerd (de expert binnen de organisatie). Als producent in de food & feed ben je wettelijk verplicht om een voedselveiligheidsplan (HACCP-Plan) te hebben opgesteld. Als het goed is heb je daarvoor ook een HACCP-team opgesteld, waarschijnlijk met in ieder geval een kwaliteitsmedewerker. Deze kwaliteitsmedewerker voert in de praktijk vaak de gevarenanalyse uit. De directie of het management zal hierin altijd leiderschap en betrokkenheid moeten tonen.
Gevarenanalyse uitvoeren?
Heb jij hulp nodig met het uitvoeren van een HACCP-gevarenanalyse? Neem dan gerust contact met ons op. Onze adviseurs helpen je graag verder!
Tineke Arendsen is Adviseur bij CertificeringsAdvies Nederland. Haar passie en drijfveer is tot een mooi resultaat komen met de klant door onder andere met een leergierige mindset de samenwerking aan te gaan!
tineke@certificeringsadvies.nl
Voedselveiligheid Informatiegids
Aan de slag met voedselveiligheid?
- Alles over voedselveiligheid
- De rol van HACCP
- Praktisch toepasbare tips
